Transformatie in stilstand 4, 5 en 6

4
Spuwende mannen met grijze stoppels en fiere petten
staan nu iedere middag voorbijgangers waardig te keuren
met een blik en een korte groet, en als het moet met kleuren
op hun wangen van het bloed wanneer zij zichzelf zien opletten.
 
Hoe het bloemetjeskatoen verschuift over hun kromgegroeide vrouwen
die als invaliden met handfietskarren dagelijks de boodschappen sjouwen
langs de dorpssmid die zich extra uitslooft met half opgestroopte mouwen
op het hekwerk waarachter de gepensioneerde schoenmaker zijn villa laat bouwen.
 
Ineengedoken achter het venster houdt de kassier van de boerenleenbank
zijn laatste zitting, in het dorpscafé met de bakker die het brood zelf niet meer rond-
brengt nu zijn klanten alleen droogwaren kopen. Een bonte stoet vertrok van de plattegrond,
waar visverkopers en orgaanvleesventers zorgden voor de alom verspreide stank.
 
 
5
In plaats van bedorven handel door trage verkoop aan de vele voor- en achterdeuren,
staan nu kunstkoeien in het weiland en enorme afvalbakken langs de weg te geuren.
Door het asfalt raken de kleilanen niet meer doorweekt en al vriest het nog zo streng
geen huis is meer onbereikbaar. Zelfs het onweer vinden zij niet langer meer doodeng.
 
En dan te bedenken dat ze in de negentiende eeuw reeds schreven
dat het socialisme nieuwe mogelijkheden aan alle arbeiders zal geven
de eeuwenoude overheersing door de boerenstand zal het volk zelf doorbreken
de tram, fiets of autobus brengt hen al naar het werk, zonder dat ze hoeven smeken.
 
De sprong naar de nieuwe plattelandssteden
voor een eerzaam plaatsje aan de lopende band.
bracht velen in het verre overzeese buitenland
die het licht van Holland niet kunnen vergeten.
 
 
6
Hopend op een menswaardiger bestaan
dan hier voor hun kinderen zou zijn gelukt
en voldoende inkomsten uit een echte baan
en dat zij ook niet langer kaal worden geplukt .
 
Het spook van de honger en de verdere ellende,
van het leven in de schaduw van oude boerentrots
en de bekrompenheid van de gehele kruideniersbende,
de zwijgende middenstand, pilaarheiligen op een pindarots.
 
Het verleden dreigde de mensen telkens in te halen
als een verloren paradijs dat plots verandert in een hel
zoals beschreven staat in de eerste kinderverhalen
over de slang, zijn gif, de vrucht en het laatste bevel.