De Verlosser wacht op de haan

Donkerbruin vermoeden: ‘t hoort drie keer, Edgar!

Maya’s, Johan Huizinga en de hedendaagse Homo Ludens

Vandaag sluit ik de serie voetbalplaatjes af met een viertal iconen, die zo in het perspectief van Johan Huizinga’s studie Homo Ludens geplaatst kunnen worden als de heiligenlevens in de Nieuwe Tijd.

 

 

De Maya’s zagen het voetbalspel als een heilige krachtmeting tussen de Helden-Tweeling en de Heren van de Onderwereld. Hunaphú noemden ze het. Een rubberen bal werd door een stenen ring, die aan een muur bevestigd was, geschoten door een team van twee spelers, die als ze verloren aan de goden werden geofferd volgens enkele historici. De Azteken speelden het en ook de Olmeken. Alle volken in het gebied dat nu Mexico wordt genoemd kenden het al ver voordat het als sport de hele wereld zou veroveren. Het was een toneelspel, waarin men die legendarische krachtmeting naspeelde. En nu nog zijn de spelers uit Latijns-Amerika het meest vaardig in deze sport, die heel wat schrijvers, journalisten, chirurgen, paramedici, psychologen, trainers, bestuurders en bewegingswetenschappers van werk voorziet.
 

Voetbal moet het nog altijd hebben van het geloof. Zonder die emotie is het spel doodvervelend. Geloof in eigen kracht, in het team, in de overwinning, dat gegrond wordt op een ritualisering en sacralisering van de voorbereiding, het spel en de spelers. Het voetbalstadion is nu de grootste tempel geworden, waar mensen samen komen om zich in een gemeenschappelijk evenement met elkaar verbonden te weten en op te gaan in de verering van de geest die over de spelers kan komen. Voetbal is zowel oorlog als religie. Een kenmerk dat het spel met godsdiensten deelt en dat reeds bij de Maya’s in elkaar overging.
 

De spelers zijn de voorgangers in het ritueel. Met allerlei bezweringsrituelen en gebaren gaan ze de strijd aan en vieren zij hun doelpunten. Zij houden het kruisteken in ere, het heffen van de handen ten hemel na het maken van een goal en een schietgebed voor de penalty. De sterren onder de spelers worden vereerd als heiligen. Dat ze slechts een kunstje kunnen, doet niets af van hun status. Wel wordt heiligheid niet langer gereserveerd voor degenen die in alles boven de ander verheven zijn. Het zijn idolen die bij leven als een icoon geworden zijn.

De mens is na Rudy’s bicycle kick er beter aan toe

 
Bedankt Rudy, dat je langs bent geweest,
ons aansprak over wat ons scheelde,
de waarheid nooit voor ons verheelde;
dat we vaak niet meer zijn dan een beest.
 
Waardeloze stukken vlees schetste je ons.
Jij die opgroeide in duistere kampen
zag het internaat als een ergere ramp en
je eigen verblijf als een vakantieoord.
 
Je liet zien dat een ego niet wordt vermoord,
omdat de mens alleen zijn goedheid kan verliezen.
De tand des tijds geflost tot de laatste kiezen
knaagt aan de kudden zonder dons.
 
 
Waar Rudy Kousbroek omziend naar zijn kampverleden onder de Jappen een achterwaartse salto maakte om door de verdediging van het slachtofferschap heen te scoren, zie ik een parallel met de bicycle-kick van Marco van Basten. Hij speelde de bal zo verrassend fraai en effectief, presteerde het voor onmogelijk gehoudene als het meest logische, dat het nu nog de besten onder de voetballers inspireert om zich ermee onderscheiden van de rest, die nog altijd denkt dat dat niet waar kan zijn (voor hen).
　

 
 
die achterwaarts genomen volley is met de verschijning van ronaldinho nog verder vervolmaakt in een libretto van dolmakende schijnbewegingen, poorten en tenslotte zelf de bal opwippen voor de bicycle-kick. dat verplicht me om hem in mijn laatste voetbalblog te eren samen met dennis bergkamp, ook zo’n hoogvlieger, en jan van beveren als onneembaar sluitstuk in de dubbele betekenis van de knapste nederlandse voetballer aller tijden en de beste keeper van oranje. in dat blog wil ik ook nog eusebio en coen moulijn kwijt, in wiens schaduw een dribbelaar als christiano ronaldo en een traptechnicus als david beckham staan.

Voetbalplaatjes 7

 
 
de forse didier drogba, de spits van chelsea en ivoorkust, kan op het veld als een roofdier toeslaan. ooit een ijdele amateur is hij nu de beste voetballer van afrika.
 
goeie kop, pittige smaak
prachtig torso, rare snaak
los van bol, kat en gespin
gaat hij er voor en helemaal in
 
grote lach, snel kwaad
geen bach noch mooipraat
is bij ruzie snel overmoedig
rooft zijn goals koudbloedig
 
this superficial boy is a hit
you have to admit when you see it
 
 
na de halve finale van de champions league tegen barcelona ging hij volledig door het lint tegen de noorse scheidsrechter tom henning ovrebo, die het bestond om twee keer een evidente strafschop niet toe te kennen. na de onterechte uitschakeling stortte drogba zijn woede uit op de scheidsrechter en moest ovrebo door meerdere stewards worden beschermd. vervolgens schreeuwde drogba nog enkele beledigende teksten in een televisiecamera, waar de gekuiste versie van luid:
 
look at me, you can take it all
because this face is free
when i kicked the ball
maybe next time use your eyes
and look at me instead of flies
 
i am a drama queen
if you have n’t seen
i can even do reality
what stays for you fantasy
maybe next time use your eyes and
look at me, i ám a star, friend
 
that’s me…. hahahaha
didier drogba, tra lala,
didier drogba, traaa lalala,
didier drogba, traaa laalaalaaaaaa

Voetbalplaatjes 6

 
 
ze maakten van denemarken een voetbalnatie
de laudrups en met name de tweede generatie
brian en michael, uitverkorenen op de lange lijst
van pelé waarmee hij hen om hun grootsheid prijst
 
de effectiefste spelers ooit op een middenveld
waarvan nu nog vol bewondering wordt verteld
hoe michael de bal met een elegante boog
precies in je voeten speelde alsof hij hem spoog.
 
met insectenogen las hij als geen ander
het spel voor een onnavolgbare meander
waarmee hij alles naar zijn hand kon zetten
zonder zelfzucht met stoichkov kon duetten.

Voetbalplaatjes 5

Tja la la lala lalala
Tja la la lala lalala
Tja la la lala lalala
 
Zodra hij heeft gescoord
moet hij de bal zachtjes kussen
alsof het zijn zussen
zijn die zijn gebed hebben verhoord
Iedere keer weer voelt hij vlinders in zijn buik
maakt hij het leder hof volgens een vroom gebruik.
 
Kom ik zo in de hemel, vraagt hij
de wind die hem de macht over zijn vleugels geeft
dromend van Amarillo, de wolkenbrei
waar men nog het voetbal beleefd
als een geschenk van de goden
om de spijt en de tijd te doden
die aan ieder groots leven kleeft
al dansend over de zoden.
 
Tja la la lala lalala
Tja la la lala lalalie
Tja la la lala lalala
Mooier voetbal kannie

Voetbalplaatjes 4

 
messi loopt dwars door je ogen
heeft de bal alweer geschoten
doet net of hij heeft gelogen
als de bal door zes poten
direct het doel ingaat.
 
opzij messi, kijk opzij messi
want daar komt wat van de straat…
 
zelfs de ijverige van persie
is toch minder als dribbelaar
niemand had je in de gaten
stond in zichzelf te praten
miskent de balkunstenaar
 
opzij messi, kijk opzij messi
lionel, streef niet te snel voorbij
pas toch op voor ’n zwevend flessie
zo geworpen uit vak mooiniets
sprankel met mate, sluit de rij
met een goal uit een luchtfiets
 
opzij messie, kijk opzij messi
want dan zie je onze koppies
 
messi superior, supere messi
kijkt nu om zich heen
draait op ’t andere been
reikt de wereld zijn zoetste speen
 
verwonderde tongen spreken al
van een bijzonder geval
hij draagt de veer
al krijgt maradonna alle eer
 
groei messi, groei op messie
dan zie je wie er niet toe doen
wie jij overtroeft met je lessie
de poetsers van je gouden schoen
je talent past niet in een versie
wiens naam scandeert messi-ah

Voetbalplaatjes 3

 
dolend over de mat gaat hij op in zijn spel
kruipt een engel onder zijn vel
maakt de wind van zijn schijnbewegingen
een dans vol prachtige wervelingen
 
de zon schijnt even warm als fel
geeft extra glans aan het duel
een hard maar ook taai gevecht
wordt door zijn trap beslecht
alsof het uit de hemel kwam.
 
als hij de achterlinie passeert
liggen de rollen omgekeerd
wie verdedigt valt hem aan
geen hond kan hem verslaan.
 
ruiz zweeft bij een beetje wind
trekt dwars door de regen zijn sprint
wordt door de zon op zijn kruin gekroond
tot koning voetbal die ons rijkelijk beloont.
het winnaarsteken straalt uit zijn ogen
 
voetbalzee, dat magische water
zorg dat we winnen gaat door zijn hoofd
en even later hoor je de schater
lach van de engel die in hem geloofd.
 
de wind steekt op
de regen plenst neer
de zon schijnt echter niet meer
even waait de vrees door zijn kop
het winnaarsteken vergrimt zijn gezicht
 
zijn vleugels zoeken de lange vlagen
dromen trekken hem naar het licht
 
in de laatste wind
maakt de regen kragen
lijkt de zon niet langer gezwicht
wordt de stand net op tijd omgebogen
het winnaarsteken danst in alle ogen.
 
 

Voetbalplaatjes 2

 
mister ajax heet zijn vuistdikke biografie, waarin hij een levend monument van het gehele voetbal genoemd wordt. zoals dat met goden gaat, wordt ook hem de eeuwige jeugd toegedacht en sabbelen zijn vereerders op hun favoriete sjaakmomenten. sjaak swart heeft ruim 600 duels gespeeld voor ajax en was de rechtsbuiten voor zowel zijn fans als alle grote voetballers. hij passeerde gemakkelijk, had een slimme hoekschop in de benen, een prima voorzet en pikte graag een goaltje mee. een allrounder, die zich met z’n hele hebben en houwen aan het spelletje overgaf. coen moulijn, piet keizer of johan cruijff waren idolen voor elkaar. een warme gozer met weinig woorden, waar als lijflied “this is the moment” van de moody blues goed bij past.
 
dit is het moment
dit is de dag
een monument
voor wat hij vermag
ik ben er klaar voor
kom maar op hoor
laat het maar zien
een goaltje of tien
ik zit vorstelijk op mijn krent
 
this is the moment

This the time

When the momentum

And the moment

are in rhyme

Give me this moment

My precious chance

I’ll gather up my best

And make some sense atlast

This is the moment

When all I’ve done

All of the dreaming,

scheming

And screaming

becomes one

This is the day,

Just see it shine

When all that I have lived for

Becomes mine

This is the moment
This is the hour

When I can open up,

Tomorrow

like a flower

And put my hand to

Everything I plan to

Fulfill my grand desire

See all my stars align

This is the moment

My final test

Destiny beckoned

I never reckoned second best

I won’t look back

I must not fall

This is the moment

The sweetest moment

Of them all

This is the moment

So double the odds

This day or never

I’ll sit forever

with the gods

When I look back

I will recall

Moment for moment

This was the moment

The greatest moment of them all
 
 

Voetbalplaatjes 1

 
  
voetbal is oorlog en roept marsliedjes op zoals
 
it’s a long, long way to tipperary
 
up to mighty london came
an irish lad one day,
all the streets were paved with gold,
so everyone was gay!
singing songs of piccadilly,
strand, and leicester square,
‘til paddy got excited and
he shouted to them there:
 
 
it’s a long way to tipperary
 
naar de voetbalstad londen vertrok hij, die rotterdamse jongen
waar de straten gemaakt zijn van goud en iedereen onbezonnen
zingt over de godenzonen, thierry henry, bergkamp en dénilson
totdat robin in hun vizier kwam en schreeuwde om zijn don.
 
“lt’s a long way to tipperary,
it’s a long way to go;
it’s a long way to tipperary,
to see you in your holy flow!
de groeten aan feijenoord!
ajax en psv, de ballen
het duurt nog lang tot het wordt gehoord
 
it’s a long, long way to tipperary,
maar niemand kan tmeer vergallen! “

 
En vervolgens de naoorlogse versie:
 
That’s the wrong way to tickle Mary,

That’s the wrong way to kiss!

Don’t you know that over here, lad,

They like it best like this!

Hooray pour le Francais!

Farewell, Angleterre!

We didn’t know the way to tickle Mary,

But we learned how, over there!
 
 
 
NB
Nog bedankt voor de complimenten voor de eerdere evergreens. Helaas kon ik die reactie niet onder het blog plaatsen, steeds werd het als fout afgebroken.

Evergreen nr 6

 
 
als je dwars door een storm loopt
hou je hoofd rechtop
wees niet bang voor de duisternis
aan het eind van de storm
is de regen op
en is’r de zoete zang van de harpvis
 
loop dwars door de wind
loop dwars door de regen
al zijn je dromen naar de kloten
blijf lopen! blijf lopen! met een groter hart
zul je nooit meer alleen lopen,
je loopt nooit meer alleen
 
 
o.a. elvis en sinatra zongen dit clublied van liverpool:
 
when you walk through a storm,
hold your head up high,
and don’t be afraid of the dark.
at the end of the storm,
is the golden sky,
and the sweet silver song of the lark.
 
walk on through the wind,
walk on through the rain,
though your dreams be tossed and blown,
walk on, walk on with hope in your heart,
and you’ll never walk alone,
you’ll never walk alone.
 
(r. rodgers – o. hammerstein ii)
 
 
met als toetje de rockvariant:
 
wij kwamen met tienduizend
in onze rood-witte kleuren
want eenmaal in de week
dan zijn wij niet alleen
het stadion een moordkaap
daarin onze dromen verdwijnen
niemand weet waarheen
en de deuren gaan nooit open
 
you’ll never walk alone(2x)
schrijf het op de muren
knoop het in je oren
busy
when you walk through the storm
 
en als ik droom dan bloed ik
uit mijn hart en uit mijn nieren
en ik droom van al het speelgoed
dat ik nooit had gekregen
en we vragen aan de moordkaap
waarin onze dromen verdwijnen
eenmaal in de week
dan zijn wij niet alleen
 
you’ll never walk alone (2x)
knoop het in je oren
schrijf het op de muren
you’ll never walk alone(2x)
 
you’ll never walk alone…
 
(gorki, vlaamse rockband, 1993)

De laatste evergreen zonder vervolg

Bijna 4 jaar geleden gaf de Franse voetballer Zinédine Yazid Zidane (bijnaam Zizou) de Italiaanse rasverdediger Marco Materazzi geen kans om zomaar weg te komen met het beledigen van zijn zus. De twee voormalige Europese topsporters staan respectievelijk symbool voor de beste voetballer ter wereld en de enige echte en bovenal gemeenste Italiaanse verdediger van deze generatie Azurri. Beiden werden regelmatig door spreekkoren toe- of uitgezongen. Jammer genoeg is daar geen echte evergreen uit voortgekomen…
 
Wat wel beklijft is het beeld van een getreiterde Zizou en een zuigende Materazzi, die in de finale de eerste strafschop benutte, waarin Italië wereldkampioen werd. Hij heeft meerdere malen in eigen doel gescoord en menige rode kaart of penalty tegen gekregen. In het seizoen 2005-2006 gaf hij al eerder zelf de Argentijn Sorin een keiharde elleboogstoot. Op het WK vielen de overtredingen door en tegen hem al meteen op. Hij moest tegen Australië het veld voortijdig verlaten en kreeg in de tweede helft van de verlenging van de finale tegen Frankrijk de beroemde kopstoot-tegen-de-borst van Zidane, die op zijn beurt het veld uit werd gestuurd met rood.
 
De Italiaanse verdediger beweerde dat hij in de finale op de spottende vraag Als je wil, krijg je mijn shirt na de wedstrijd van Zidane, nadat Materazzi voor de tigste keer aan zijn shirt was gaan hangen, had geantwoord: Ik heb liever je zus, de hoer. Zidane heeft zich nooit verontschuldigd bij Materazzi voor zijn borststoot in de WK-finale van 2006. Afgelopen maandag maakte hij dat duidelijk in het Spaanse dagblad El País. De borststoot was Zidane’s laatste daad als prof.
 
Hij vertelt nu aan de krant dat hij in de catacomben van het Olympiastadion in Berlijn zag hoe Italië na een strafschoppenserie de wereldtitel veroverde. Ik heb iedereen mijn excuses aangeboden: de fans, het elftal, de hele voetbalwereld. Maar ik kan het niet over mijn hart verkrijgen om me te verontschuldigen bij die bandiet. Ik sterf nog liever. De krant vervolgt met dat er veel is gespeculeerd over wat Materazzi precies zei, waardoor Zidane van de kook raakte.
 
Zelfs zouden er liplezers gepromoveerd zijn en aan het incident een dokterstitel hebben overgehouden door een wetenschappekijke reconstructie van de dialoog. Materazzi zelf verklaarde in het najaar van 2006 in La Gazzetta dello Sport dat hij ‘giste naar het beroep van de zus van Zidane.’ Hij durft nog altijd niet de bekennen wat hij precies zei en waarom. Zidane betreurt het nog altijd dat hij zijn geduld verloor. Er gebeurt heel veel op het veld. Wat er in de publiciteit verschijnt, is slechts het topje van de ijsberg. Normaal gesproken kon ik goed omgaan met die beledigingen, maar in dit geval niet. Ik maakte privé ook zware tijden door. Het is geen uitvlucht, maar mijn moeder lag destijds in het ziekenhuis, het was een moeilijke periode.
 
Van een verzoening tussen de twee protagonisten van de jongste WK-finale komt het niet. Dan kan ik mezelf niet in de spiegel kijken, zei Zidane. Als ik een dergelijke overtreding had begaan op een normale, sympathieke speler als Kaká, zou ik meteen mijn excuses hebben aangeboden. Vraag ik Materazzi om vergiffenis, dan duidt dat op een gebrek aan zelfrespect.’ De borststoot is nooit meer nagedaan, terwijl hij er veel minder geweldadig uitzag dan de kopstoot.
 
 

From Italy with love

Om de sleur te doorbreken, vandaag een evergreen in de vorm van een afbeelding van de eeuwige debutant. Een klassieker, die staat voor de overvloed aan talenten in het  huidige voetbal die gedoemd lijken in de marge cariëre te moeten maken. Stuk voor stuk zouden we over legendes spreken, maar Klaas-Jan is zelfs meer dan dat.

Een lied over een voetballer is natuurlijk onzin. Hij doet niks dat de muze wakker maakt. Voetballiederen zijn ook de simpelste onder alle klaagzangen, omdat het geen naam mag hebben wat een club tegenwoordig presteert en het een en al nostalgie is wat men elkaar toezingt.

Vandaar de ansichtvorm met de groeten uit het land van de catenaccio.