Begin van matrix voor piramide van Het Achterhuis en Ira

De piramidebouwvak ligt natuurlijk ook stil. Vandaar dat er alleen nog de bewapening in aangebracht is voor het storten van het fundament van Het Achterhuis in spirituele lichtpuntjes.

Die piramide brengt de rethinkmogelijkheden in veiligheid voor een wereldvrede zonder dat we daar steeds voor naar Amsterdam moeten om ons er weer toe aan te zetten…

Dat Anne Frank hier als 80 jarige met gitzwarthaar wordt afgebeeld (rechterhersenhelft voor de kijker) schuin haar bakvistoetje maskerend voordat ze gedeporteerd werd…

Voor haar posthumane verjaardag

De tachtigjarige veterane
zegt vandaag graag
uit eigen werk
te willen voorlezen
 
De schrijfster die
haar stem bewaarde
in het graf van Mozes
laatste baas op aarde
 
vertelt in alle rust dat haar
in de knop gebroken leven
oneindig blijft verlangen
naar het gegeven even.

De matrix zal tevens de ruimte en tijd overbruggen tussen toen en zoèven met de heroìeke vlagplanting door de indiaan Ira, die aan zijn afgewezen heldendom is overleden.

Plaatje komt uit de aflevering met de eerste piramidesessie op het grondvlak voor het kinderrijk in de running story over Jeugdherinneringen op mijn met vakantie gesloten blog bij Trouw, warvan hierionder de relevante passage.

Weten jullie, zei Sven dat Ira een wel heel bijzondere naam in het rijtje is. Hoezo? keek Lukas van zijn zeil op.  Ken je The Ballad Of Ira Hayes dan niet? Eh, nee, niet echt, moest hij toegeven, hoewel hij wel vaag dacht aan Johnny Cash, maar verder dan dat kwam hij niet. Precies, Johnny Cash heeft dat liedje nog proberen te promoten. Het is geschreven door Peter la Farge naar aanleiding van het tragische relaas van Ira Hayes, een indiaan uit Arizona, die het leger inging omdat het leven in het reservaat te hard voor hem was. Het leger was destijds voor veel jonge mannen de enige kans om weg te komen uit hun ellendige bestaan, zich goed te kunnen voeden en nog wat geld te sparen om de familie bij te staan. Hij zou de Indiaan worden die de amerikaanse vlag hees op het eiland in de Stille Oceaan dat ze op de Jappen hadden veroverd, een Phyrrhusoverwinning. Toen Ira zijn handen uitstak om zijn kameraden te helpen de vlag te planten drukte toevallig een passerende fotograaf zijn worldpressfoto af. Zo kreeg Amerika een heldendaad in haar schoot geworpen, die ze tot op het bot hebben uitgebuit voor hun oorlogspropaganda met het tafereel “Flag Raising At Iwo Jima” in de hoofdrol. Ira Hayes zelf was helemaal niet gelukkig met zijn heldendom. Hij vond zichzelf helemaal geen held. Van zijn legeronderdeel met een omvang van 250 man was 10% nog in leven en van de zes mannen op de foto waren drie uiteindelijk toch gesneuveld. Hij kon de overweldigende belangstelling voor zijn persoontje niet aan en zocht zijn heil in de drank. Hij werd tien dagen na de onthulling van het tafereel als nationaal monument onderkoeld na al die dagen doorzakken in een ondiepe greppel in het reservaat gevonden. Een jaar of wat geleden draaide er nog een film van hem in de Doelen Kino The Outsider, met Tony Curtis in de hoofdrol.

De tekst van The Ballad Of Ira Hayes ken ik zelfs uit mijn hoofd. Johnny Cash heeft er een single van gemaakt. Het gaat ongeveer zo:  

Gather round me, people, there’s a story I would tell,

About a brave young Indian you should remember well;

From the land of the Pima Indians, a proud and noble band,

Who farmed the Phoenix Valley in Arizona land. 

Down their ditches for a thousand years the waters grew Ira’s people’s crops,

Till the white man stole their water rights and their sparklin’ water stopped.

Now Ira’s folks grew hungry, and their farms grew crops of weeds.

When war came, Ira volunteered and forgot the white man’s greed. 

Call him drunken Ira Hayes

He won’t answer anymore,

Not the whiskey-drinkin’ Indian,

Not the Marine who went to war. 

Well, they battled up Iwo Jima hill — two hundred and fifty men,

But only twenty-seven lived — to walk back down again;

When the fight was over — and Old Glory raised

Among the men who held it high was the Indian — Ira Hayes. 

Ira Hayes returned a hero — celebrated through the land,

He was wined and speeched and honored — everybody shook his hand;

But he was just a Pima Indian — no water, no home, no chance;

At home nobody cared what Ira done — and when do the Indians dance? 

Then Ira started drinkin’ hard — jail was often his home;

They let him raise the flag and lower it — as you would throw a dog a bone;

He died drunk early one morning — alone in the land he’d fought to save;

Two inches of water in a lonely ditch — was the grave for Ira Hayes. 

Yea, call him drunken Ira Hayes,

But his land is just as dry,

And the ghost is lying thirsty

In the ditch where Ira died.

Het werd een hit, maar veel radio’s weigerden de achterkant van hun nationale monument uit te zenden. In weerwil van zelfs doodsbedreigingen zong Johnny Cash het nummer op het Newport Folk Festival dat dit jaar voor het eerst is gehouden. 

Het auteursrecht op het nageslacht

het was sirius teveel geworden wat hij in zo’n korte tijd mee had gemaakt. eerst de bijna mislukte oprichting van een geheim genootschap om uit het gezin te klappen. vervolgens bleek zijn broer johannus meer vergeving op te kunnen brengen dan een vader die zijn verloren zoon in de armen sluit omdat hij die rol als christenplicht vervult. daarna had hij lukas van een heel andere kant leren kennen als de meest respectvolle sympathisant die de christelijke naasteliefde doet verbleken. en tenslotte een droom in de schoot van zijn moeder, die in hem de logica weet wakker te maken die zo schitterend zijn verlangen zou kunnen vervullen naar een land waar de oude denkvormen overwonnen zijn.
 
zoveel draaiende werelden, perspectieven, voorgehouden paden, die allemaal waar konden zijn en tegelijk pas waar zouden blijken als hij erin geloofde, dat was voor de religieuze fijnproever die sirius toch meende te zijn een te rijk bouquet aan smaken geworden. hij moest het allemaal eerst eens laten betijen en zich er goed op beraden. hoe wilde hij zijn puberteit zo snel mogelijk achter zich laten als hij steeds zijn plannen moest bijstellen? was er niet ergens in die stapel een kanskaart, die hem in één beurt een meerderjarigheidsverklaring verschafte met de bijbehorende levenswijsheid? de kandidaat-aartsvader dreigde te imploderen.
 
voor dergelijke inzinkingen had hij een kastruimte ingericht en recent opnieuw gestoffeerd met de zwemmer als barclay aan de binnenkant van de deur en al zijn lievelingsroofdieren levensgroot verspreid over de drie resterende wanden, waarbij hij aan ieder dier wel een herinnering had. zoals de leeuw die zijn bezoekers graag in de ogen piste, de tijger die zijn kont voor je neus tegen de tralies schurkte, de cheeta die kopjes gaf als je je hoofd draaide, de rhesusaapjes die de hele dag lopen te angsten en te beven. het was in die kast waar hij een luikje in de vloer had ontdekt voor zijn schrijfsels en tekeningen en waarin hij zich steeds vaker terugtrok, zich als het moest onder de vloer verborg voor vriendjes die met hem buiten wilden spelen, maar waar hij geen echt contact mee had. hij kon de kast van binnen op slot doen, waardoor het leek alsof hij niet op zijn kamer was. zo had hij menige foeterpartij kunnen volgen over zijn afwezigheid en de hoedersrollen van zijn overige gezinsleden. en was hij veel van zichzelf wijzer geworden qua indruk die hij op anderen maakte.
 
eenmaal in de kast voelde sirius de rust al neerdalen, daarbij flink geholpen door de armen van papier die hij de zwemmer aan had gemeten om zich tegen zijn brede borstkas aangedrukt extra veilig te voelen. terwijl hij oog in oog verbleef met zijn lievelings dierentuin. na een kwartiertje hoorde hij de deurbel, die zo luid kon klinken omdat johannus een tweede bel in het gangetje van hun verdieping had gemonteerd. direct gevolgd door een gil van zijn moeder beneden aan het trappenhuis dat er bezoek was voor sirius, die in een reflex zich onder zijn vloer verstopte. hij hoorde meerdere voeten de trap opstommelen en zijn kamer binnen komen. eerst hoorde hij petrus verzuchten dat zijn broertje met de noorderzon moet zijn vertrokken, want daarnet had hij hem nog met lukas zien smoezen. de tweede stem was vreemd en daardoor moeilijker verstaanbaar. hij maakte er uit op dat de spreker een andere keer wel zou terugkomen. tot hij lukas hijgend de kamer hoorde binnenvallen met de boodschap dat sirius eraan kwam. nou dan wacht ik nog even,, zei de vreemde spreker. dat is goed, ik heb mijn taak weer volbracht zullen we maar zeggen, liet petrus lukas met de ander achter.
 
ben jij soms sven? ja, dat klopt, ik ben de buurjongen van sirius. en van mij, lachte lukas. ja. natuurlijk ook van jou, grinnikte sven maar mee. ok, dus jij bent één van de uitverkorenen om met sirius te spelen? plaagde lukas zijn nieuwe buurjongen. uitverkorene? lachte sven om zijn woordgebruik. wat bedoel je? eh, sorry dat legt sirius je nog wel uit, trok lukas zijn woorden bijna in. nee, doe jij dat maar, antwoordde sven brutaal. nou, ik weet ook niet precies wat sirius eronder verstaat, maar het betekent in ieder geval dat hij je heel erg speciaal vindt. onder hen had sirius spijt. hij had graag sven’s gezicht gezien, maar dat hoefde niet want de brutale aap was voor geen meter in de mouw te houden. ik ben ook speciaal, dat zegt mijn vader tenminste zo vaak dat ik het wel moet geloven, toch?! ja, natuurlijk, je vader kan het weten, schamperde lukas, als hij tenminste je maker is. ja, wat dacht jij dan, riposteerde sven meteen de verdachtmaking aan zijn moeders adres.
 
er ontspon zich een dwaas gesprek over biologie en copyright, waar sirius uit begreep dat sven volhardde in zijn opvatting dat niemand zichzelf heeft gemaakt en daardoor ook niet het auteursrecht op zijn leven heeft. zelfs je ouders kunnen dat niet claimen, was zijn standpunt. voor dat recht moet je bij de eerste mens zijn, die helaas nog lezen nog schrijven kon. waardoor we sindsdien met de prangende vraag zitten wie verantwoordelijk gehouden kon worden voor het nageslacht. volgens sven is toen iemand opgestaan die zei wie hij als geschapene is: een geborene met een leven in zich. daar had sven uit begrepen dat je bij je geboorte een bestemming meebrengt afhankelijk van het leven waaruit je ontstaat en het leven waarin je terecht bent gekomen. de eerste mensen zouden volgens jou dus geen waarheidsbegrip kennen, peinsde lukas hardop. ja, voegde sven eraan toe de latere generaties kwamen daar pas op toen ze de dood gingen vrezen, die de overdracht van de kennis van het leven verhinderde.
 
de bestemming en de afkomst werden onzeker. het woord was men kwijt. vandaar dat dat uit het niets moest ontstaan en als nieuw begin werd omarmd. zo zitten we nog altijd met dat gat in het collectieve geheugen, dat in het verleden roepen mogelijk maakt alsof het een wenspunt is en waarvan de echo herkend wordt als de stem van de oudste voorouder. sindsdien gaat het alleen nog om de waarheid van zijn woord en wat daarvan terecht komt in handen van zijn nageslacht. in die tijd zou een leider de cirkel doorbreken en van de zelfbepaling een erfelijk tekort maken, dat had sven in een epos gelezen over een koning die iedere oorlog won, waardoor hij zijn sterfelijkheid ging ervaren als een schande voor de mensheid. hij eiste als het ware het recht op onsterfelijk te zijn voor de beschaving.
 
toen zijn tijd kwam had hij die schande in een schuld omgezet die zijn nageslacht zou moeten betalen. hij liet ons de plicht zijn utopie te volbrengen en aan de eeuwige herhaling van de geschiedenis een wending te geven. sirius hoort lukas de dialoog plechtig besluiten met: niet de beweger die ons bewoog en zelf in de beweging stilstond is aanspreekbaar op ons onvermogen een nieuwe werkelijkheid samen te doen ontstaan, maar wij die haar geschiedenis kennen en erdoor vergeven zijn. sirius kreeg het
geestelijk benauwd in zijn krappe behuizing van het niet kunnen deelnemen aan een gesprek waar hij juist de leiding over zou moeten hebben als aanstaande stic hter van een nieuwe godsdienst. hij voelde een nare jaloersheid van hem bezit nemen die tegelijk hem de moed ontnam er mee uit de kast te komen. sven en lukas merkten niets van de implosie die sirius onder hun voeten moest doorstaan om hun prille relatie niet te verstoren.
 
{uit: het verloren kinderrijk en de piramide van het goede leven. een reconstructie van de jeugd, die het geloof in de vader verloor. deel II de integratie in eigen land.)